SİGARA İÇME YASAĞI KALKTI MI?

ÇİZGİLİ DEFTER

SİGARA İÇME YASAĞI KALKTI MI?

            Bir yazıda okumuştum sigara için şöyle diyordu “halk sağlığı trajedisi”.

Gerçekten, halkımızın sağlığını bozan ve birçok hastalığa neden olan, içeni ve içmeyeni de hasta eden bir baş belasıdır sigara.

            Diğer ülkelerde de durum farklı değildir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Dünya üzerinde her yıl ortalama 1 milyar 300 milyon insan sigaraya bağlı hastalıklardan ölmektedir. Bu rakam ülkemizde 100.000’e yaklaşmaktadır. Rakamlara baktığımızda; Dünya savaşlarında kaybedilen insan sayısından daha fazlası,  insan sigara yüzünden hayatını kaybetmektedir.

            Biraz geriye gidersek, sigara içilen toplu taşıma araçları, kahvehaneler, pastaneler, kamu kurumları ve birçok alanı hatırlamanız zor olmaz. Buralara girdiğinizde nefes almakta zorlanırdınız. Babanız kahveden geldiğinde paltosuna ceketine sigara kokusundan yaklaşamazdınız. Misafirler geldiğinde sehpanın üzerinde şekerlik tarzı bir kabın içinde sigaralardan oluşan bir yığın dururdu. Misafire bunlardan ikram edilirdi. İkramı kabul etmemek iyi karşılanmazdı. Salonda, oturma odasında ve çocukların yanında sigara içmek çok normaldi.

            Herkesin temiz hava soluyabilmesi amacıyla 4207 sayılı “Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun” çıkarılarak tütünsüz, sigarasız bir Türkiye’nin ilk adımları atılmıştır. Bu sayede birçok ortamda daha rahat nefes alır hale gelmiştik. Gelmiştik diyorum çünkü bazı şikâyetlerim var:

            Herhangi bir eğlence mekânına gidin. İlk servis edilen şey bir küllük oluyor. Mekânın en güzel yeri olan bahçe veya balkon kısmı sigara içilmesine olanak verecek şekilde düzenlenmiş oluyor. Bahçede biraz hava alayım deseniz sigara dumanına mecbur kalıyorsunuz. İçerde kalsanız orada da içiliyor çoğu kez. Havalandırma diye bir şey hak getire. Gözleriniz yanıyor ve yutkunmakta güçlük çektiğiniz bir hal alıyor.

            Nasıl bir düzen kurduklarını bilmiyorum ama önceden haber alıp ona göre davranıyorlar. Müşterilerini uyarıp kontrol olduğu zaman sigara içilmesine izin vermiyorlar. Ya da hepinizin de tahmin edeceği bazı parasal yollarla bu kontrol ve cezalardan kurtuluyorlar.

            Oysa 4207 sayılı yasanın 2. maddesinde sigaradan bahisle ne diyordu: “Özel hukuk kişilerine ait olan lokantalar ile kahvehane, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde tüketilemez.”

            Bu yasanın kontrol mekanizmalarının geliştirilmesi ve dinamik hale getirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Ayrıca Fahri trafik müfettişliği gibi, ‘sigarayla savaşmaya gönül vermiş’ fahri sigara kontrol müfettişleri olabilir.

            Bir diğer konu ise yasak kapsamının biraz daha genişletilmesidir.

Neden? Diyenler için şunu söyleyeyim: Sigara içen bazı aileler zararlarını bildikleri için çocuklarının yanında ve ortak kullanım alanlarında sigara içmiyorlar. Bu güzel bir davranış, ancak bazı bilinçsiz aileler hala çocuklarının yanında sigara içerek onları zehirlemeye devam etmektedir. Gönül ister ki herhangi bir yasal düzenleme olmadan aileler bu konuya hassasiyet göstersin. Bu konu için kanuni düzenleme yapılması güç olmakla birlikte imkânsız değildir.

             Geçen gün bir ziyaret için İzmir’e gitmem gerekti. Otobüs garına geldim, otobüsümün kalkmasına yarım saat vardı. Biraz hava almak için dışarı çıktığımda yüzüme çarpan sigara dumanı kokularıyla içeriye kendimi zor attım. İçeride sigara içmek yasak olduğu için insanlar otobüslerin yaklaştığı alanda sigara içiyorlardı. Aynı şekilde AVM önlerinde de bu tür manzaralarla karşılaşıyoruz. Sigara dumanı kokuları arasında giriş-çıkış yapıyoruz. Bu duruma da acil çözüm bulunmalı ve sigara içme alanları oluşturularak bu görüntülerin oluşması engellenmelidir.

            Bir diğer konu ise çocuklarımız ve gençlerimizle ilgili: 18 yaşından küçüklere sigara satışı yasak olduğu halde bazı bakkal ve büfelerden “tek dal” dedikleri tek veya 2-3 adet sigara satın aldıkları gerçeği. Bunu da neden yapıyorlar? Paket taşısa ailesine yakalanma riski var böylece bunun önüne geçmiş oluyor. Denetimlerin sıkılaştırılarak bunun önüne acilen geçilmelidir.

            Aslına bakarsanız bu denetim ve cezaları uygulamayan yetkililer suç işlemektedirler. Bu görevi ihmal kapsamına girmektedir. Ama onların bu ihmalkârlığının cezasını da yine halk çekmektedir. Gerçekten soruyorum: SİGARA İÇME YASAĞI KALKTI MI? 19 Nisan 2014 Cenk TUNÇ. Ankara. cengo13@hotmail.com